Net Metering: Στρατηγικός σχεδιασμός

Τον τελευταίο καιρό όλο και περισσότερα δημοσιεύματα κατηγορούν τα φ/β ότι αυξάνουν το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος στον καταναλωτή. Ωστόσο, το Net Metering φροντίζει ώστε να ωφελεί τον ιδιοκτήτη των φωτοβολταϊκών και αυτοπαραγωγό ηλεκτρικής ενέργειας.

H αύξηση του κόστους οφείλεται στην μετατροπή του Ειδικού τέλους ΑΠΕ σε Ειδικό Τέλος Μείωσης Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ), που κλήθηκε να συμπεριλάβει τις αστοχίες που δημιουργήθηκαν και σε άλλες μορφές ηλεκτροπαραγωγής και φυσικά επιβαρύνει όλους τους καταναλωτές ηλεκτρικού ρεύματος. Το ΕΤΜΕΑΡ εισπράττεται από τη ΔΕΗ και καταβάλλεται στο ΛΑΓΗΕ, για την πληρωμή των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ (και όχι μόνο). Τα τελευταία δύο χρόνια όμως η μεγάλη ελκυστικότητα των φωτοβολταϊκών επενδύσεων οδήγησε σε μια εκρηκτική αύξηση αυτών των μονάδων, που οδήγησε ανάλογα και στην αύξηση των απαιτήσεων των παραγωγών ΑΠΕ από το ΛΑΓΗΕ. Η Πολιτεία συνειδητοποίησε ξαφνικά ότι το ΕΤΜΕΑΡ έπρεπε να αυξηθεί δραματικά για να μπορέσει να καλύψει τις νέες αυτές μονάδες, κάτι που θα οδηγούσε και σε σημαντική αύξηση των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος που πληρώνουν οι τελικοί καταναλωτές. Φτάσαμε έτσι, στο πάγωμα εγκαταστάσεων, την επιβολή έκτακτης εισφοράς και, με λίγα λόγια, στα όρια του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου. Επιβάλλεται, λοιπόν, ένα νέο θεσμικό πλαίσιο για τις ΑΠΕ. Η λύση μπορεί να βρεθεί στο Net Metering, ένα μοντέλο περισσότερο διαδεδομένο στην άλλη άκρη του Ατλαντικού και λιγότερο στην Ευρώπη, η οποία βασίσθηκε στο μοντέλο των εγγυημένων τιμών πώλησης.  Τι είναι το Net Metering; To Net Metering εκμεταλλεύεται το βασικότερο πλεονέκτημα των φωτοβολταϊκών. Ότι δηλαδή μπορούν να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια εκεί ακριβώς που χρειάζεται: στο σημείο που υπάρχει κατανάλωση. Αν, λοιπόν, κάποιος θέλει φθηνή και καθαρή ενέργεια μπορεί να εγκαταστήσει ένα μικρό φωτοβολταϊκό για να καλύπτει τις καταναλώσεις του. Υπάρχει όμως ένα μικρό πρόβλημα. Επειδή τα φωτοβολταϊκά παράγουν ηλεκτρική ενέργεια μόνο όταν υπάρχει φως, το βράδυ η εγκατάστασή του θα μένει χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Το Net Metering λύνει ακριβώς αυτό το πρόβλημα επιτρέποντας τη συνεργασία των φωτοβολταϊκών με το ηλεκτρικό δίκτυο, μια συνεργασία από την οποία ωφελούνται και οι δυο: και ο αυτοπαραγωγός και το ηλεκτρικό δίκτυο. Στην πράξη, το Net Metering είναι μια συμφωνία μεταξύ του ιδιοκτήτη των φωτοβολταϊκών και του ηλεκτρικού δικτύου. Με απλά λόγια, η ενέργεια που παράγουν τα φωτοβολταϊκά συμψηφίζεται με την καταναλισκόμενη εντός του συμφωνημένου χρονικού διαστήματος. Αν η παραγωγή είναι μεγαλύτερη από την κατανάλωση, η περίσσεια διατίθεται δωρεάν στο ηλεκτρικό δίκτυο. Αν η παραγωγή είναι μικρότερη από την κατανάλωση, ο ιδιοκτήτης τους χρεώνεται μόνο για τη διαφορά. Ο ενεργειακός συμψηφισμός θα πρέπει να γίνεται σε ετήσια βάση, ώστε η πολύ περισσότερη  ενέργεια που παράγεται το καλοκαίρι από τα φωτοβολταϊκά, να μπορεί να καλύψει την αυξημένη χειμερινή κατανάλωση. Βασικά πλεονεκτήματα - Παρέχει στον καταναλωτή τη δυνατότητα να παράγει μόνος του φθηνή ηλεκτρική ενέργεια, προστατεύοντας τον ταυτόχρονα από τις συνεχόμενες αυξήσεις των χρεώσεων. - Δεν υπάρχει χρηματική δοσοληψία με την Πολιτεία, αφού η παραγόμενη ενέργεια δεν πωλείται έναντι χρηματικού ανταλλάγματος. Συνεπώς δεν υπάρχουν έσοδα που μπορεί να φορολογηθούν, ούτε κάποια τιμή πώλησης η οποία αργότερα μπορεί να μειωθεί. Προτάσεις του συνδέσμου "ΗΛΙΟΣ"  Παρακάτω αναφέρονται συνοπτικά όλες οι προτάσεις του συνδέσμου "ΗΛΙΟΣ", όσον αφορά στην ομαλή και βέλτιστη λειτουργία του Net Metering στην χώρα μας. - Ενεργειακός συμψηφισμός σε ετήσια βάση.  - Συμψηφισμός σε όλες τις χρεώσεις στο λογαριασμό του πάροχου ηλεκτρισμού.  - Να δίδεται δωρεάν η περίσσεια ενέργεια του αυτοπαραγωγού μέχρι να ισοσκελισθεί το έλλειμμα του ειδικού λογαριασμού του ΛΑΓΗΕ.  - Δυνατότητα εγκατάστασης με δικαίωμα χρήσης (π.χ. μισθωτές).  - Διάθεση της περίσσειας ενέργειας στους δικαιούχους του Κοινωνικού Τιμολογίου.  - H εφαρμογή του Net Metering πρέπει να περιορισθεί στη χαμηλή τάση.  - Θέσπιση Ειδικού Προγράμματος για την παροχή κίνητρων ή επιχορήγησης για την εγκατάσταση μικρών συστημάτων αυτοπαραγωγής με οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια.  - Συνύπαρξη συστημάτων από διαφορετικά Προγράμματα (FiT και Net Metering) στο ίδιο κτίριο.  - Να υπάρχει περιορισμός ανά παροχή και όχι ανά κτίριο.  - Να επιτρέπεται η εγκατάσταση σε κοινόχρηστους χώρους.  - Να επιτρέπεται η εφαρμογή του Virtual Net Metering.  - Να επιτρέπεται η εφαρμογή του Bill Credit Transfers.  - Να μειωθεί το κόστος σύνδεσης με τον πάροχο.   - Δέσμευση του ΥΠΕΚΑ ως προς το χρόνο ουσιαστικής ενεργοποίησης του μέτρου.  Η αυτοπαραγωγή σε συνδυασμό με τον ενεργειακό συμψηφισμό αποτελεί τον πιο ενδεδειγμένο τρόπο για την αειφόρο ανάπτυξη της χώρας και συμβάλει με τον καλύτερο τρόπο στην κάλυψη σημαντικού μέρους των στόχων του 2020 από ΑΠΕ.   Επιπλέον εφαρμογές Η ηλεκτρική αυτονομία ενός κτιρίου αποτελεί τον βασικό σκοπό των φωτοβολταϊκών συστημάτων και τον κύριο στόχο του Net Metering, αλλά όχι και τον μοναδικό. Το πλεονάζον ηλεκτρικό ρεύμα μπορεί να καλύψει και άλλες ανάγκες του ιδιοκτήτη. Δύο τέτοια παραδείγματα αφορούν στη θέρμανση, αλλά και στην κίνηση. Το πλεονάζον ηλεκτρικό ρεύμα μπορεί να αντικαταστήσει το πετρέλαιο θέρμανσης, όχι με κάποια ενεργοβόρα ηλεκτρική συσκευή, αλλά με μια αερόψυκτη αντλία θερμότητας. Αντίστοιχα, μπορεί να αντικαταστήσει και το πετρέλαιο ή τη βενζίνη, τροφοδοτώντας ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Τέτοια παραδείγματα συναντάμε συχνά στο εξωτερικό. Αερόψυκτη αντλία θερμότητας Οι αντλίες θερμότητας είναι μηχανήματα θέρμανσης ή/και ψύξης, τα οποία «αντλούν» θερμότητα από μια δεξαμενή θερμότητας όπως είναι ο αέρας του περιβάλλοντος, μία δεξαμενή νερού ή υπόγεια νερά, προς ένα χώρο, μέσω του κύκλου εξάτμισης και συμπύκνωσης ενός εργαζόμενου μέσου, με την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας.  Ο βαθμός απόδοσης μιας αντλίας θερμότητας, δηλαδή το COP (Coefficient of Performance), είναι αρκετά μεγαλύτερος της μονάδας, επειδή εκμεταλλεύεται την θερμότητα που «αντλεί από το περιβάλλον» και συνήθως παίρνει τιμές από 2 έως 5. Οι αερόψυκτες αντλίες θερμότητας «αντλούν» θερμότητα από τον αέρα του περιβάλλοντος. Ηλεκτρικό αυτοκίνητο (ΗΑ) Το Ηλεκτρικό Αυτοκίνητο (HΑ) χρησιμοποιεί την ηλεκτρική ενέργεια που αποθηκεύεται σε επαναφορτιζόμενες συστοιχίες συσσωρευτών.  Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα χρησιμοποιούν ηλεκτρικούς κινητήρες αντί των μηχανών εσωτερικής καύσης (ΜΕΚ). Αντιθέτως, τα αυτοκίνητα που χρησιμοποιούν και τα δύο (ηλεκτρικές μηχανές και ΜΕΚ) καλούνται υβριδικά αυτοκίνητα και συνήθως δεν θεωρούνται καθαρά HΑ.  Τα HΑ είναι συνήθως αυτοκίνητα, ελαφριά φορτηγά, ποδήλατα, ηλεκτρικά μηχανικά δίκυκλα, μικρά οχήματα γκολφ, ανυψωτικά (forklifts) και πλέον στην εποχή μας έχει ξεκινήσει η μαζική παραγωγή σε επίπεδο πελάτη λιανικής.  Σε σύγκριση με τα βενζινοκίνητα αυτοκίνητα, τα ΗΑ παρουσιάζουν πολλά εμφανή σημεία υπεροχής, αλλά και σημαντικούς περιορισμούς. Για παράδειγμα, δε παράγουν ρύπους, έχουν χαμηλότερο κόστος χρήσης σε βάθος χρόνου και έχουν πιο απλά service. Αντίστοιχα, όμως, διαθέτουν ακόμα υψηλή τιμή απόκτησης, έχουν περιορισμένη αυτονομία και απαιτούν αρκετό χρόνο για επαναφόρτιση. Αντικείμενο σύγκρισης εφαρμογών Net Metering Έχοντας λοιπόν θυμηθεί το Net Metering και κάποιες συνδυαστικές εφαρμογές του, μπορούμε να προχωρήσουμε στο παρακάτω παράδειγμα έτσι ώστε να κατανοήσουμε περισσότερο την πολύτιμη χρήση του ενεργειακού συμψηφισμού. Σκοπός του παραδείγματος είναι να ερευνηθεί η οικονομική βιωσιμότητα του Φ/Β συστήματος που θα χρησιμοποιηθεί για Net Metering. Για αυτό το λόγο συγκρίνουμε τρία (3) διαφορετικά ενεργειακά σενάρια. Η διαφορά του ενός σεναρίου από το άλλο είναι ότι προσθέτουμε εφαρμογές και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της ετήσιας καταναλισκόμενης ενέργειας και κατ επέκταση την αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος του Φ/Β συστήματος.  Σε κάθε σενάριο υπολογίζουμε την οικονομική απόσβεση των κεφαλαίων που θα χρησιμοποιηθούν για την απόκτηση του ανάλογου εξοπλισμού. Τα σενάρια είναι τα εξής: I. Φορτία Ηλεκτρικά. Υπολογίζεται το μέγεθος του Φ/Β συστήματος που θα χρειαστεί για την κάλυψη ΜΟΝΟ των ετήσιων ηλεκτρικών φορτίων του ακινήτου (π.χ. φωτισμός, ψυγείο, TV κτλ). II.Φορτία Ηλεκτρικά + Θερμικά. Υπολογίζεται το μέγεθος του Φ/Β συστήματος που θα χρειαστεί για την κάλυψη των ετήσιων ηλεκτρικών και θερμικών φορτίων του ακινήτου. Για να μπορεί να πραγματοποιηθεί το συγκεκριμένο σενάριο, θα αντικαταστήσουμε το σύστημα θέρμανσης με μία αερόψυκτη αντλία θερμότητας. Για την αντλία έχουν χρησιμοποιηθεί COP συστήματος θέρμανσης 3,75 και COP συστήματος Ζεστών Νερών Χρήσης (ΖΝΧ) 2,2. III. Φορτία Ηλεκτρικά + Θερμικά + Ηλεκτροκίνηση. Υπολογίζεται το μέγεθος του Φ/Β συστήματος που θα χρειαστεί για την κάλυψη των ετήσιων ηλεκτρικών, θερμικών φορτίων του ακινήτου και επίσης των φορτίων ηλεκτροκίνησης ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Στην απόσβεση του κεφαλαίου ΔΕΝ συνυπολογίζεται το κόστος αγοράς του ηλεκτρικού αυτοκινήτου, αλλά μόνο το κόστος της ετήσιας ενέργειας που θα χρειαστεί.  Αποτελέσματα Ξεκινώντας τους πρώτους υπολογισμούς, βάσει των δεδομένων που μας έχουν δοθεί, θα χρειαστούμε μια αερόψυκτη αντλία θερμότητας 17 kW χαμηλών θερμοκρασιών για να αντικαταστήσει τα περίπου 2.775 lt πετρελαίου που χρησιμοποιούσε το σύστημα θέρμανσης. Το σύστημα θέρμανσης έχει παραμείνει στην θέση του και μπορεί να λειτουργήσει εφεδρικά. Επίσης γνωρίζουμε ότι το ηλεκτρικό αυτοκίνητο  με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά θα χρειάζεται περίπου ετησίως  3.786 kWh. Γνωρίζοντας όλα τα παραπάνω πλέον μπορούμε να υπολογίσουμε πόση ισχύ Φ/Β συστήματος χρειαζόμαστε σε κάθε περίπτωση, αλλά και το συνολικό κόστος, καθώς και τον χρόνο απόσβεσης. Επέκταση σύγκρισης Μπήκαμε στον πειρασμό να πειραματίστουμε υπολογιστικά, αλλάζοντας το γεωγραφικό σημείο του ακινήτου και κατ επέκταση το σημείο εγκατάστασης του Φ/Β συστήματος που πρόκειται να συμψηφιστεί ενεργειακά. Επίσης τολμήσαμε να εξετάσουμε και τέταρτο σενάριο σύγκρισης. Στο επιπλέον σενάριο συνυπολογίσαμε και το κόστος αγοράς του Ηλεκτρικού Αυτοκινήτου. Αυτό έχει ως συνέπεια κόστος αγοράς του συνολικού έργου να αυξάνεται κατά την τιμή αγοράς του ΗΑ, αλλά από την άλλη έχουμε ως όφελος το ετήσιο κόστος καυσίμου που θα κατανάλωνε ο χρήστης ενός συμβατικού αυτοκινήτου. Και πάλι, υπολογίζουμε το κόστος και το χρόνο απόσβεσης, κρατώντας σταθερές τις παραμέτρους υπολογισμών του πίνακα Τιμές Δεδομένων εκτός από τις τέσσερις που αναφέρονται στον διπλανό πίνακα.  Οικονομική Απόσβεση Αγοράς Του Ηλεκτρικού Αυτοκινήτου  Η οικονομική βιωσιμότητα (απόσβεση κόστους αγοράς) του Ηλεκτρικού Αυτοκινήτου επηρεάζεται σημαντικά από τους εξής παράγοντες : 1. Αντιστρόφως Ανάλογα από την Τιμή Καυσίμου Κίνησης. 2. Αντιστρόφως Ανάλογα από την Ειδική Κατανάλωση Καυσίμου Κίνησης. 3. Αναλογικά από την Τιμή Αγορά του Ηλεκτρικού Αυτοκίνητου. Να σημειώσουμε, τέλος, ότι η τιμή αγοράς του ΗΑ που έχει λάβει μέρος στους υπολογισμούς μας (15.715 ευρώ) θεωρείται ακόμα πολύ χαμηλή για τα σημερινά ελληνικά δεδομένα.  Χρόνος Απόσβεσης Κόστους Εξοπλισμού Σε Έτη Μετά από αρκετές δοκιμές και εναλλαγές διαφορετικών δεδομένων καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η οικονομική βιωσιμότητα (οικονομική απόσβεση) του συνολικού έργου επηρεάζεται σημαντικά από τους εξής παράγοντες: 1. Αντιστρόφως Ανάλογα από τα Ηλεκτρικά Φορτία του κτιρίου. 2. Αντιστρόφως Ανάλογα από τις Θερμικές Απώλειες του κτιρίου. 3. Αντιστρόφως Ανάλογα από τα Ώρες Λειτουργίας Συστήματος Θέρμανσης  του κτιρίου. 4. Αντιστρόφως Ανάλογα από την Απόδοση Του Συστήματος Θέρμανσης  του κτιρίου. 5. Αντιστρόφως Ανάλογα από την Τιμή Καυσίμου Θέρμανσης. syndesmosilios.blogspot.gr  |  www.syndesmosilios.gr              Άρθρο που επιμελήθηκε «Η Επιστημονική Ομάδα» του συνδέσμου «ΗΛΙΟΣ» (4green.gr)